Merkez Bankası Faiz İndirimleri ve Kredi Faizleri Üzerindeki Etkisi
Merkez Bankası Faiz İndirimleri ve Kredi Faizleri Üzerindeki Etkisi
Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirime beklentilere paralel 250 baz puanlık bir adımla devam etmesi, tüm dikkatleri mevduat ve kredi faizlerine çevirdi. Bankalar mevduat faizlerine bu indirimleri anında yansıtırken, tüketici ve ticari kredi faizleri aynı oranda inmiyor. TCMB politika faizini 250 baz puan indirerek yüzde 42.5 seviyesine getirdi. Son üç ayda toplamda 750 baz puanlık indirim gerçekleştirilmiş oldu.
Faiz İndirimlerinin Mevduat Üzerindeki Etkisi
2024 Aralık ayında başlatılan faiz indirimleri sonucunda 32 günlük TL mevduat faizi, yüzde 50 seviyelerinden yüzde 40’lara kadar geriledi. Merkez Bankası’nın son faiz indirimi TL mevduat faizlerinde 3 puanlık düşüşe yol açtı. Ancak, bu durum tüketici ve ticari kredi faizlerine yansımadı. Bankalar, mevduat faizlerindeki indirimleri hemen uygularken, kredi faizlerinde aynı hızla bir düşüş gözlemlenmedi.
Vatandaşlar, zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak için kredi kartı ve ihtiyaç kredisi kullanmaya devam ediyor. Ancak, bankalar, hem büyüme sınırı hem de takipteki kredilerdeki artış nedeniyle faizleri indirmeye istekli görünmüyor. Yüksek faiz ortamında nefes alamaz hale gelen reel sektör temsilcileri, faiz indirimlerini bekliyor.
Ticari Kredi Faizleri ve Beklentiler
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, “Bankalar ticari kredi faizini düşürmek için ne bekliyor?” diyerek bankaların bu konuda daha hızlı hareket etmesi gerektiğini vurguladı. TOBB Yönetim Kurulu Üyesi ve ASO Başkanı Seyit Ardıç da finansman sorunun derinleştiğini belirterek, bankaların bir an önce ticari kredi faizini düşürmesini istedi. Merkez Bankası politika faizi son üç ayda 7.5 puan inmiş oldu.
Kredi kartı ve kredili mevduat faizleri ise son bir yıldır değiştirilmiyor. Geçim sıkıntısı nedeniyle artan takibe düşen borçlar ve kredi kartı kullanımına rağmen, kredi kartlarında gecikme faizi aylık yüzde 5.05, kredili mevduat hesaplarında gecikme faizi ise yüzde 5.30 seviyesinde uygulanıyor. Bu durum, tüketicilerin finansal yükünü artırıyor.
Güncel Faiz Oranları ve Ekonomik Durum
Merkez Bankası haftalık faiz istatistiklerine göre, kredili mevduat hesapları dahil ihtiyaç kredilerine uygulanan ortalama faiz oranı 28 Şubat haftasında yüzde 71.41 seviyesinde bulunurken, ticari kredilere uygulanan faiz oranları yüzde 55.25 oldu. Bu oranlar, bankaların kredi verme konusundaki isteksizliğini ortaya koyuyor. Tüketiciler, yüksek faiz oranları nedeniyle zor durumda kalıyor.
Sonuç olarak, Merkez Bankası'nın faiz indirimleri, mevduat faizlerini olumlu yönde etkilerken, kredi faizlerinde beklenen düşüş gerçekleşmedi. Bankaların ticari kredi faizlerini düşürmemesi, reel sektörün finansman sorunlarını derinleştiriyor. Tüketiciler, zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak için kredi kullanmaya devam ederken, bankaların bu durumu göz önünde bulundurarak daha esnek bir yaklaşım benimsemesi gerekiyor.