Kamu İşçilerinin Emeklilik Aylıklarını Etkileyen Prime Esas Kazançlar
Kamu İşçilerinin Emeklilik Aylıklarını Etkileyen Prime Esas Kazançlar
Kamu kurumlarında çalışan işçiler için prime esas kazançların doğru bildirilmesi, emeklilik aylıklarını doğrudan etkilemektedir. Bu durum, emekli olduklarında aylık hesaplarının nasıl yapılacağını belirlemektedir. Prime esas kazançlarda yapılacak hatalar, işçilerin emekli aylıklarını olumsuz yönde etkileyebilir. Dolayısıyla, bu kazançların doğru bir şekilde değerlendirilmesi gerekmektedir.
SGK, kamu işçilerinin prime esas kazancını değerlendirirken, ayın 15’inden diğer ayın 14’üne kadar olan kazançları dikkate almaktadır. Örneğin, 15/12/2024-14/01/2025 tarihleri arası kazançlar, 2024 Aralık ayı sigorta prime esas kazancı olarak kabul edilmektedir. Bu ayrıntıya özellikle prime esas kazanç alt ve üst sınırlarının değiştiği zaman dilimlerinde dikkat edilmesi gerekmektedir.
Prime Esas Kazançların Hesaplanması
Özel sektör için ise, 2024 Aralık ayı kazançları 01/12/2024-31/12/2024 tarihleri arası alınacaktır. Yılın başında ya da ortasında asgari ücrete yapılan zamlar, prime esas kazancın alt ve üst sınırlarını değiştirmektedir. Bu değişiklikler, kamu işçilerinin emekli aylıklarının hesaplanmasında önemli rol oynamaktadır.
Örneğin, 2008 Aralık ayında 2009 yılında artan prime esas kazanç üst sınırının dikkate alınmadan 2008 üst sınırına göre primlerin değerlendirildiği görülmektedir. Bu durum, emekli bir kamu işçisinin aylık tutarını olumsuz etkileyebilir.
SGK ve Kamu Kurumlarının Rolü
SGK, kamu işçilerinin üst sınırının değiştiği dönemler için e-bildirge programı ve aylık bağlama programlarında güncellemeler yapmalıdır. Geriye dönük kontrol edilerek gerekli düzeltmelerin yapılması, emekli aylıklarının doğru hesaplanması açısından önemlidir. Kamu kurumları da bu süreçte dikkatli olmalıdır.
Belediyeler başta olmak üzere birçok kamu kurumu işçi çalıştırmakta ve 4/a (SSK) sigortalılık statüsünden bildirim yapmaktadırlar. İşçi çalıştıran kamu kurumlarının prime esas kazanç kabul edilen ya da kabul edilmeyen kalemleri ayırmada zorluk yaşadıkları görülmektedir. Bu durum, işçilerin emekli aylıklarını olumsuz etkileyebilmektedir.
Kamu İşçileri Ne Yapmalı?
Kamu işçileri, E-Devlet ekranından hizmet dökümü uygulamasına girerek SGK’ya her ay için yapılan bildirimleri kontrol etmelidir. Ücret bordrolarındaki brüt tutar ile hizmet dökümündeki prime esas kazanç bildirimi karşılaştırılmalıdır. Eğer brüt tutar toplamları prime esas kazancın üstünde ise, prime tabi olmayan kalemler bulunmaktadır.
Bu durumda, hangi kalemlerin prime tabi tutulmadığı ve ne kadar süredir bu uygulamanın devam ettiğini belirlemeleri gerekmektedir. Kamu işçileri, prime tabi olmayan kalemler için yasada sıralanan kalemleri incelemelidir. Bu kalemler arasında ayni yardımlar, doğum, evlenme ve ölüm durumlarında verilen yardımlar yer almaktadır.
Hukuki Süreçler ve Düzeltmeler
Kamu işçisi emekli ise, öncelikle çalıştığı kamu kurumuna başvurmalıdır. Alacağı yanıt olumlu olursa, SGK’ya bildirimin sağlanması ve emekli aylığının tekrar hesaplanması gerekmektedir. Olumsuz yanıt alındığında ise, dava yoluna giderek tespit yaptırması ve emekli aylığını yükseltmesi mümkündür.
Halen çalışan kamu işçilerinin de bildirimlerinin geçmişten bugüne düzeltilmesi için kurumlarına başvurması gerekmektedir. Olumsuz yanıt almaları durumunda dava yoluna gitmeleri önemlidir. Halen çalışan işçilerin düzeltme için emekliliği beklemelerine gerek bulunmamaktadır.