Enflasyon Muhasebesi Denetimleri: Hedef Gerçek Mali Durumun Yansıtılması
Enflasyon Muhasebesi Denetimleri: Hedef Gerçek Mali Durumun Yansıtılması
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, enflasyon muhasebesinin istismarına karşı geniş çaplı denetimlerin sürdüğünü açıkladı. Mükelleflerin gerçek mali durumunu yansıtması için gerekli önlemler alınıyor. Bakanlık, enflasyon muhasebesinin doğru uygulanmasını sağlamak amacıyla denetimlerini genişletiyor. Bu süreçte tespit edilen matrah farkı 80 milyar lirayı aştı.
Denetim Sürecinin Başlangıcı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 2021 yılından itibaren artan enflasyonla birlikte mali tabloların bu etkilerden arındırılması için 2023 yılında yeni bir karar aldı. 2024 yılından itibaren enflasyon muhasebesinin yeniden uygulanmasına başlandı. Bu uygulama, yüksek enflasyon dönemlerinde mali tabloların gerçeğe uygun sunulmasını sağlamak amacıyla varlık, yükümlülük, gelir ve giderlerin enflasyon etkilerine göre düzeltilmesini içermektedir.
Denetimlerin amacı, enflasyon muhasebesini doğru uygulamayan veya istismar eden mükellefleri tespit etmektir. Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre, uygulamada düzeltme sonucunda bazı mükellefler için vergi ödeme zorunluluğu doğabiliyor. Bu nedenle, Vergi Denetim Kurulu Başkanlığına (VDK) yansıyan usulsüz ve hatalı uygulamalara yönelik denetim işlemleri başlatılmıştır.
Mükelleflerin İzah Süreci
VDK Risk Analiz Merkezinin çalışmaları doğrultusunda hatalı işlem yaptığı değerlendirilen mükellefler, uyguladıkları enflasyon düzeltmelerine yönelik tespitleri açıklamak üzere izaha davet edildi. İzah komisyonlarında yürütülen çalışmalar neticesinde, hatalı veya yanlış uygulamada bulunduklarını kabul eden mükellefler yeni beyanname verdi. Bu süreçte izahları kabul görmeyen mükellefler ise incelemeye sevk edildi.
Bu kapsamda, artırılan matrah 13,5 milyar liraya yaklaştı. Denetimlerin ilk aşamasında hatalı işlemler tespit edildi ve araştırma genişletildi. VDK, farklı ölçeklerdeki mükellefleri hedefleyen ikinci denetim çalışması başlattı. Bu denetim sürecinde tespit edilen matrah farkının yaklaşık 67 milyar lira olduğu hesaplandı.
Denetimlerin Amacı ve Beklentiler
Bakan Şimşek, bu denetimlerin amacının vergi toplamak değil, enflasyon düzeltmesinin usulüne uygun uygulanmasını sağlamak olduğunu belirtti. Mükelleflerin beyannamelerini sunmadan enflasyon düzeltmesini doğru yapması, ileride cezalı işlemle karşılaşmamaları bakımından önem taşımaktadır. Bu uygulama, hem vergi sisteminin sağlıklı işlemesi hem de mükellef haklarının korunması açısından kritik bir öneme sahiptir.
Mali verilerin sağlıklı sunulması, işletmelerin kendisi ve kamu maliyesi açısından şeffaf ve güvenilir bir zemin oluşturacaktır. Şimşek, dezenflasyon sürecindeki başarıyla bu tür bir düzeltme ihtiyacının ortadan kalkacağını ifade etti. Enflasyonun düşmesi bekleniyor ve bu süreçte geniş kapsamlı bir politika seti uygulanmaktadır.
Gelecek Beklentileri ve Enflasyonun Seyri
Bakan Şimşek, enflasyonun düşüş gösterdiğini ve düşmeye devam edeceğini vurguladı. Enflasyonu düşürmek için kararlı bir program yürütüldüğünü belirtti. Son zamanlarda yaşanan piyasa çalkantılarının enflasyon programı üzerinde etkisi olup olmadığını sorgulamak mümkündür. Ancak, dezenflasyon sürecinin devam etmesi beklenmektedir.
Liradaki zayıflamanın sınırlı kaldığı ve bunun enflasyonu yukarıya doğru itebileceği ifade edildi. Ancak, iç talebin daralması ve zayıflayan petrol fiyatlarının etkisiyle olumsuz etkilerin sınırlı kalacağı öngörülmektedir. Dolayısıyla, net etkinin dezenflasyonist olacağı beklenmektedir.